Rozporządzenie UE w sprawie maszyn 2023/1230

Rozporządzenie będzie obowiązywać od 20 stycznia 2027 r.. Weszło ono w życie we wszystkich państwach członkowskich 19 lipca 2023 r., dwadzieścia dni po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Producenci maszyn mają teraz czas na dostosowanie się do nowych wymagań w odniesieniu do instalacji i maszyn.

Zapoznaj się ze zmianami, które dotyczą Twojej działalności. Pomoże Ci w tym nasz „Przewodnik poświęcony Rozporządzeniu w sprawie maszyn” Dowiesz się, jakie zaszły ważne zmiany i co musisz zrobić. Wszystko w jednym dokumencie!

• Przewodnik poświęcony Rozporządzeniu w sprawie maszyn pdf, 2.5 MB

Jakie przepisy obowiązują do czasu pełnego wejścia w życie Rozporządzenia w sprawie maszyn?

Dyrektywa maszynowa (2006/42/WE) to aktualna i ostateczna wersja dyrektywy maszynowej. Jej stosowanie jest obowiązkowe w UE od 2009 r.  Jest ona skierowana przede wszystkim do producentów maszyn i wymaga zagwarantowania bezpieczeństwa interakcji człowieka i maszyny. Gdy porównamy dzisiejszy stopień zaawansowania automatyzacji i konstrukcji maszyn z wymaganiami technicznymi sprzed 15 lat, stanie się jasne, że uaktualnienie Dyrektywy było niezbędne. Cyfryzacja i usieciowienie, a także powiązane z tymi zjawiskami nowe kwestie dotyczące bezpieczeństwa przemysłowego i sztucznej inteligencji (AI), przynoszą poważne zmiany w funkcjonowaniu zakładów produkcyjnych oraz wykorzystywanych w nich instalacji i maszyn. Nowe rozporządzenie w sprawie maszyn dąży do utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa, który został osiągnięty dzięki wdrożeniu wymagań Dyrektywy maszynowej. Oznacza to, że w okresie przejściowym w każdej firmie wymagane jest spełnienie wymogów wszystkich specyfikacji nowego Rozporządzenia w sprawie maszyn. Potrzeba zrozumienia i wdrożenia specyfikacji nowego rozporządzenia w zakresie analizy ryzyka, instrukcji obsługi i dokumentacji technicznej, a także oceny zgodności i deklaracji zgodności w kontekście oznakowania CE, stawia przed przedsiębiorstwami ogromne wyzwania.

Oficjalny tytuł rozporządzenia w sprawie maszyn: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 w sprawie maszyn.

Dlaczego potrzebne było Rozporządzenie w sprawie maszyn?

Nowoczesna koncepcja bezpieczeństwa maszyn w kształcie, w jakim znamy ją dzisiaj, narodziła się niecałe 40 lat temu, w 1989 r. zmiany przyniosła Dyrektywa maszynowa. Od tego czasu uregulowanie kwestii bezpieczeństwa maszyn stało się w Europie obowiązkowe. Postanowienia dyrektywy były stale dostosowywane do zachodzących zmian technicznych. Jej celem było zagwarantowanie zawsze bezpiecznej interakcji między człowiekiem a maszyną oraz promowanie standaryzacji podstawowych europejskich wymagań w zakresie bezpieczeństwa maszyn. Publikacja Rozporządzenia w sprawie maszyn w Dzienniku Urzędowym UE w dniu 29 czerwca 2023 r. była kolejnym etapem dostosowywania specyfikacji do aktualnego stanu wiedzy. Rozporządzenie stanie się prawnie wiążące we wszystkich państwach UE 20 stycznia 2027 r.

Nowe rozporządzenie nadal dotyczy maszyn i powiązanych produktów, ale uwzględnia teraz również kwestie ochrony obejmujące oprogramowanie. Nowe przepisy doprecyzowują, kiedy można mówić o istotnej modyfikacji maszyny, w związku z czym należy przeprowadzić ponowną ocenę zgodności CE. Uwzględniają ponadto również rosnące znaczenie cyfryzacji i bezpieczeństwa przemysłowego.

Bezpieczeństwo przemysłowe staje się obowiązkowym elementem bezpieczeństwa maszyn i nie podlega już interpretacji podmiotów wprowadzających maszynę do obrotu. Producenci będą zobowiązani opracowywać odpowiednie koncepcje bezpieczeństwa przemysłowego.Pod tym względem bezpieczeństwo przemysłowe jest jednym z głównych tematów Rozporządzenia w sprawie maszyn. Producenci maszyn pracujących w sieci powinni się dobrze do tego przygotować. Będą musieli stawić czoła także wymaganiom wynikającym z innych źródeł prawodawstwa (np. ustawy Cyber Resilience Act czy Dyrektywy dotyczącej sprzętu radiowego).

Przegląd najważniejszych zmian

• Maszyny podlegające kontroli

Wykaz maszyn podlegających kontroli, który wcześniej znajdował się w załączniku IV do Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE, został „przeniesiony” do załącznika I. W części A znajduje się wykaz maszyn wysokiego ryzyka, w przypadku których wymagana jest obowiązkowa kontrola i certyfikacja przeprowadzona przez podmiot zewnętrzny. W przyszłości sześć kategorii maszyn będzie podlegać takiej kontroli; zastosowanie zharmonizowanej normy nie znosi obowiązku kontroli. Wynika to z obecnego rozwoju sztucznej inteligencji. W przypadku sześciu wymienionych grup produktów producenci maszyn nie mogą już samodzielnie deklarować zgodności z normą zharmonizowaną, jak miało to miejsce wcześniej. Zamiast tego muszą zaangażować w proces określoną jednostkę akredytującą.

• Istotna modyfikacja

Rozporządzenie zostało rozszerzone o definicję istotnej modyfikacji maszyny oraz o konsekwencje prawne takiej modyfikacji. Procedura oceny zgodności jest wymagana w odniesieniu do bezpieczeństwa maszyn, jeśli maszyna została poddana istotnym modyfikacjom, lub gdy wprowadzono zmiany, które mają wpływ na zgodność maszyny z przepisami ustawowymi dotyczącymi oznakowania CE. Jeśli dokonano istotnej modyfikacji, operator staje się producentem ze wszystkimi związanymi z tym obowiązkami.

• Podzespoły związane z bezpieczeństwem,

Definicja podzespołów związanych z bezpieczeństwem obejmuje obecnie nie tylko elementy fizyczne, cyfrowe i/lub mieszane, ale także oprogramowanie.

• Nowe technologie cyfrowe

Pojawienie się nowych technologii cyfrowych, takich jak sztuczna inteligencja, Internet rzeczy i robotyka, stawia nowe wyzwania przed bezpieczeństwem. Rozporządzenie uwzględnia zagrożenia dla bezpieczeństwa wynikające z zastosowania nowych technologii cyfrowych.

• Cyberbezpieczeństwo

W nowej części zatytułowanej „Ochrona przed atakiem” Rozporządzenie w sprawie maszyn ustanawia teraz również wymogi w zakresie cyberbezpieczeństwa. Zagrożenia związane z cyberatakami nie mogą zagrażać funkcjom bezpieczeństwa maszyny. Producenci muszą zweryfikować stosowane dotychczas rozwiązania bezpieczeństwa pod tym kątem!

• Instrukcje w formie cyfrowej

Producentom zezwala się na dostarczanie instrukcji w formie cyfrowej. Na żądanie klienta producent musi dostarczyć instrukcje w formie papierowej. Deklaracja zgodności UE może być dostarczona w wersji elektronicznej. Maszyny nieukończone mogą być również dostarczane z cyfrową instrukcją montażu i cyfrową deklaracją włączenia.

Co nowe Rozporządzenie w sprawie maszyn oznacza w kontekście norm zharmonizowanych?

Nie jest jeszcze jasne, jak proces ten będzie przebiegał w przypadku istniejących norm zharmonizowanych wynikających z Dyrektywy maszynowej. W obecnej formie będą one musiały zostać ponownie umieszczone w wykazie. Mając na względzie ponad 750 wyszczególnionych bezpośrednio norm, oznacza to znaczny wysiłek na przestrzeni najbliższych kilku lat. Przy określonym okresie przejściowym wynoszącym 42 miesiące, komitety normalizacyjne mają teraz przed sobą dużo pracy. Rodzi się pytanie, czy odpowiednie normy zaczną obowiązywać jako normy zharmonizowane do czasu wejścia w życie Rozporządzenia UE w sprawie maszyn – z dniem 20 stycznia 2027 r. Z myślą o tym Rozporządzenie otwiera organom drogę do wydawania specjalnych przepisów przejściowych. Firma Pilz śledzi na bieżąco rozwój sytuacji!

Firma Pilz od lat wspiera producentów maszyn kompleksowym pakietem usług zapewniającym bezpieczeństwo maszyn. Usługi te obejmują wszystkie zagadnienia: od analizy bezpieczeństwa, po walidację i oznakowanie CE. W razie istotnej modyfikacji instalacji i maszyn eksperci firmy Pilz zapewniają klientom wsparcie w zakresie spełnienia wymogów Rozporządzenia w sprawie maszyn. Naszą uwagę koncentrujemy również na zagadnieniach bezpieczeństwa przemysłowego, które zapewnia integralność ochrony maszyn. W związku z tym firma dodała do swojego pakietu usług nowe szkolenie poświęcone bezpieczeństwu przemysłowemu.

• Link do usług
• Do szkoleń