Nowe wydanie ważnej normy dotyczącej bezpieczeństwa funkcjonalnego – publikacja nowej wersji normy ISO 13849-1

W dniu 27 kwietnia 2023 r. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) opublikowała nowe wydanie normy ISO 13849-1. Norma ta jest jednym z głównych standardów dotyczących zasad projektowania systemów sterowania związanych z bezpieczeństwem maszyn. Jej zaktualizowana wersja zawiera szereg wytycznych, na przykład w odniesieniu do poziomu bezpieczeństwa, zapewniając tym samym lepsze wsparcie przy wdrażaniu rozwiązań bezpieczeństwa. Uwzględnia również większe znaczenie oprogramowania i procesu walidacji. Eksperci firmy Pilz zalecają, aby projektanci i operatorzy maszyn zapoznali się niezwłocznie z treścią zmian.

Obok normy IEC 62061 to właśnie norma ISO 13849-1 „Bezpieczeństwo maszyn – Elementy systemów sterowania związane z bezpieczeństwem – Część 1: Ogólne zasady projektowania” jest obecnie najważniejszym standardem dotyczącym bezpieczeństwa funkcjonalnego maszyn. W porównaniu z poprzednią wersją zawiera bardziej precyzyjne specyfikacje dla czynników ryzyka na potrzeby określenia wymaganego poziomu bezpieczeństwa (PLr), w ramach którego proces redukcji ryzyka można podzielić na etapy.
Norma uwzględnia pięć czynników, które wyjaśniają dostępne opcje unikania zagrożeń oraz sposoby określania prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Czynniki te obejmują na przykład szybkość wystąpienia zagrożenia (np. szybko lub wolno) oraz możliwość jego uniknięcia (np. poprzez ucieczkę). Producenci i operatorzy maszyn muszą wziąć pod uwagę zmiany, dokonując klasyfikacji ryzyka na potrzeby opracowania koncepcji bezpieczeństwa.
Producenci maszyn mogą również liczyć na większą elastyczność. Każdą funkcję bezpieczeństwa można zrealizować, łącząc wiele podsystemów. Są to podsystemy, które zostały albo wstępnie zwalidowane przez producenta, albo zaprojektowane jako nowe podsystemy przez konstruktora lub integratora maszyny.

Nowe wymagania w odniesieniu do oprogramowania
Jedna z ważnych zmian dotyczy wymagań dotyczących oprogramowania i zarządzania bezpieczeństwem funkcjonalnym, w szczególności w odniesieniu do oprogramowania związanego z bezpieczeństwem (SRASW). Norma precyzyjnie opisuje proces projektowania i walidacji oprogramowania w zależności od poziomu bezpieczeństwa.

Wsparcie we wdrożeniu
Kolejny krok stanowi harmonizacja normy EN ISO 13849-1 z dyrektywą maszynową 2006/42/WE. Nie jest jasne, czy będzie obowiązywał okres przejściowy, a jeśli tak, to jak długi może on być. „Choć norma ISO 13849-1 nie jest całkowicie nowym standardem, projektanci i integratorzy powinni jak najszybciej zapoznać się z treścią zmian” – mówi Jürgen Bukowski z International Service Group firmy Pilz . „Jej zapisy mają istotny wpływ na sposób projektowania bezpiecznych maszyn. Przy odrobinie pomocy i praktyki wiele specyfikacji można wykorzystać ponownie”.
Nasi eksperci współpracowali przy tworzeniu projektu normy. Zapewnią także pomoc w wyjaśnieniu nowych wymogów prawnych. Firma Pilz oferuje usługi dostosowane do potrzeb klienta z myślą o każdej fazie cyklu życia maszyny, a także dzieli się swoją wiedzą w ramach kompleksowej oferty certyfikowanych szkoleń poświęconych bezpieczeństwu funkcjonalnemu.

Oferta szkoleń:
Projektowanie systemów sterowania zgodnie z normami ISO 13849 i IEC 62061
(CEFS – Certified Expert in Functional Safety)