IEC 62061 - Emniyet bütünlüğü seviyesi (SIL)

IEC 62061/EN IEC 62061, IEC 61508 uyarınca sektöre özel bir standardı temsil eder. Emniyet ile ilgili kontrol sistemlerinin makine üzerinde uygulanmasını açıklar ve kavram aşamasından kullanımdan kaldırmaya kadar tüm yaşam döngüsünü inceler.

IEC 62061'in yeni baskısı 2021'de yayınlandı. Bu yeni sürüm yalnızca mevcut standardın bir güncellemesi değildir. Başlangıç olarak standart artık elektrik sistemleriyle sınırlı kalmıyor ve şimdi hidrolik veya pnömatik sistemler gibi her tür teknolojiyle kullanılabiliyor.

Nisan 2022'de IEC 62061, AB Resmi Gazetesi'nde uyumlu hale getirilmiş EN IEC 62061 standardı olarak yayınlandı ve içerik aynıydı. Sonuç olarak, uygunluk karinesi AB içinde resmi olarak yürürlüğe girmiştir. Bir üretici, AB standardının hükümlerine uyuyorsa Makine Yönergesinin sağlık ve emniyet gereksinimlerini karşıladığını varsayabilir. Uygunluk değerlendirme prosedüründe, uygunluk beyanını yayınlayabilir ve tesis veya makinelerine CE işareti koyabilir.

EN 62061:2005'in önceki sürümü için uygunluk karinesi en geç 11 Ekim 2023'te sona eriyor! Bu geçiş döneminden sonra, yeni uygunluk beyanları yalnızca EN IEC 62061:2021'e göre düzenlenebilir.

Avrupa Komisyonu, Nisan 2022 tarihli CID 2022/621 ile AB web sitesinde yeni uyumlu hale getirilmiş standartları duyurdu. Mayıs 2022 itibarıyla AB Komisyonu tarafından henüz resmi olmayan "Özet Listesi"nde yayınlanmadı!

AB'de uyumlu hale getirilmiş standartlar yayınlama prosedürü

IEC 62061/EN IEC 62061'de yapılan önemli değişiklikler:

• Gerekli SIL seviyesini tanımlamak için kullanılan metodolojide değişiklikler
• Bir Emniyet Gereklilikleri Spesifikasyonu oluşturma ihtiyacı
• Diğer standartlara uygun olarak geliştirilen cihazları kullanma seçeneği
• Güvenlik ile ilgili uygulama yazılımları hakkında daha ayrıntılı bilgi

IEC 62061, emniyet ile ilgili bir kontrol sisteminin ne kadar güvenilir olması gerektiği konusunu ele alır. Bu durumda tahmin, hibrit yönteme, matris kombinasyonuna ve nicel yaklaşıma dayanmaktadır. Ayrıca emniyet fonksiyonlarının mimari ve istatistiksel yöntemlere dayalı olarak doğrulanmasına da değinmektedir.

Amaç, EN ISO 13849-1'de olduğu riskleri azaltmak için emniyet önlemlerinin uygunluğunu belirlemektir. Bu standartla bile kapsamlı hesaplamalar yapılması gerekir.

Emniyet ile ilgili kontrol sistemi gerektiren her risk için kontrol sistemine bağlı olarak risk hesaplanmalı ve risk azalması (SIL) tanımlanmalıdır. Emniyet fonksiyonuyla ilişkili risk, aşağıdaki parametreler dikkate alınarak IEC 62061'e göre tahmin edilir:

• Yaralanma önem derecesi (Se)
• Maruz kalma sıklığı ve süresi (FR)
• Tehlikeli olay meydana gelme olasılığı (Pr)
• Zararı önleme veya sınırlama olasılığı (Av)

Önem derecesi sınıflandırması (Se)

Maruz kalma sıklığı ve süresinin sınıflandırılması (Fr)

Olasılık sınıflandırması (Pr)

Zarar önleme veya sınırlama olasılığı sınıflandırması (Av)

Bir emniyet fonksiyonuyla ilgili gerekli SIL'i (veya PLr) belirlemek için atama matrisi

(Büyütmek için grafiğe tıklayın.)

ÖRNEK: Belirli bir tehlikede Se = 3, Fr = 4, Pr = 5 ve Av = 5 ise:
Cl = Fr + Pr + Av = 4 + 5 + 5 = 14
Bu tablonun kullanılması söz konusu tehlikeyi önlemek için tasarlanan emniyet fonksiyonuna bir SIL 3 veya PL e atanmasına neden olacaktır.

Her bir emniyet fonksiyonu için işlevin, yani alt sistemlerin yerine getirilmesine yönelik kritik öğelerin tespit edilmesi gereklidir. Bu alt sistemlerin seçimi veya tasarımı, gerekli seviyeye eşit veya daha yüksek bir SIL sağlamalıdır. Tüm bu alt sistemlerin kombinasyonu da gerekli SIL'e ulaşabilmenizi sağlamalıdır.

Her bir alt sistem aşağıdaki gereklilikleri karşılamalıdır:
- Donanım emniyeti bütünlüğü için mimari kısıtlamalar
- Tehlikeli rastgele donanım arızaları olasılığı (PFH)
- Sistematik emniyet bütünlüğü (arızaların önlenmesi ve sistematik arızaların kontrol edilmesi için gereksinimler)

Bir alt sistemin mimari kısıtlamaları

Alt sistemlerin ulaştığı SIL değeri kontrol sisteminin mimarisinden ve "emniyetli arıza oranı" (SFF) veya arıza teşhisi seviyesinden etkilenmektedir.

HFT: Donanım arızası toleransı
SFF: Emniyetli arıza oranı

Tehlikeli rastgele donanım arızaları olasılığı ile ilgili gereklilikler

Emniyet ile ilgili herhangi bir kontrol fonksiyonunda (SCRF) tehlikeli rastgele donanım arızaları nedeniyle tehlikeli arıza meydana gelme olasılığı, emniyet gereklilikleri spesifikasyonunda tanımlanan arıza eşik değerine eşit veya ondan daha az olmalıdır.

Ayrıntılı bilgi için:

Uzmanlarımız, IEC 62061'in uygulanması konusunda sizi desteklemekten ve böylece makine ve sistemlerinizin emniyetli şekilde çalışmasını sağlamaktan memnuniyet duyacaktır.

Otomasyon, tesis ve makine emniyeti için Pilz hizmetleri