Veiligheidsrelais functie

Het veiligheidsrelais voldoet aan de eisen van EN 60947-5-1, EN 60204-1 en VDE 0113-1 en mag worden gebruikt voor het bewaken van de volgende veiligheidsfuncties:

  • noodstopknoppen
  • hekken
  • lichtschermen
  • schakelmatten
  • tweehand
  • tijdvertraging

Het relais voldoet aan de volgende veiligheidseisen:

  • De schakeling is redundant met zelfbewaking opgebouwd.
  • Ook bij uitvallen van een component blijft de veiligheidsschakeling werken.
  • Bij elke aan-uitcyclus van de machine wordt automatisch getest of de relaiscontacten van de veiligheidsvoorziening correct openen en sluiten.
Veiligheidsrelais/veiligheidsschakelapparatuur PNOZ

Waarom geldt een normaal elektromechanisch relais als niet veilig?

Bij een normaal relais zorgen een elektrische spoel en de mechanische beweging van de metalen contacten voor het in- en uitschakelen van de belasting. Na herhaalde schakelcycli kunnen deze metalen contacten verkleven. Als dat is gebeurd en de bediener de noodstopknop indrukt, zou de machine blijven werken. Daardoor zou er een gevaarlijke toestand voor de bediener ontstaan. Veel Europese, Amerikaanse, nationale en internationale normen en veiligheidsnormen verbieden daarom het gebruik van eenvoudige relais of magneetschakelaars op gevaarlijke machines.

Veiligheid

  • Levensduur: ca. 1 miljoen schakelcycli
  • Bij 600 - 1000 cycli per dag, 300 dagen per jaar = 180.000 - 300.000 cycli per jaar
  • Levensduur: 3 - 5 jaar
  • Daarna GEVAARLIJKE SITUATIE!

Als oplossing bracht Pilz in 1987 het eerste compacte noodstoprelais PNOZ op de markt. Daaruit is een grote relaisfamilie voor de bewaking van noodstop, hek, tweehandenbediening, lichtschermen enz. ontstaan, die continu wordt uitgebreid.

Gedefinieerde veiligheidsfuncties

Veiligheidsrelais detecteren fouten in de ingangscontacten in het veiligheidscircuit bij aardsluiting. De veilige werking is gegarandeerd door bijzondere interne schakelcircuits en relaistechnologie.

Veiligheidsrelais voeren gedefinieerde veiligheidsfuncties uit: Zij zorgen bijvoorbeeld voor het gestuurd en veilig stoppen van een beweging, voor de positiebewaking van beweegbare veiligheidsvoorzieningen en voor het onderbreken van sluitbewegingen bij ingrijpen.

Kom hier meer te weten over de PNOZ:

Nu de nieuwe myPNOZ ontdekken:

naar het modulaire veiligheidsrelais myPNOZ

Veiligheidsrelais vandaag en in de toekomst

Veiligheidsrelais zijn bedoeld om risico's te reduceren: ze brengen bij een fout en bij het binnendringen van beveiligingszones een veilige en betrouwbare reactie op gang. Veiligheidsrelais worden in vrijwel alle sectoren van de installatie- en machinebouw gebruikt. En bij voorkeur op plaatsen waar het aantal veiligheidsfuncties beperkt en overzichtelijk is. Het komt tegenwoordig echter steeds vaker voor, dat men ook diagnosegegevens in besturingen en overkoepelende systemen wil integreren. Daarom zullen machines en installaties steeds vaker veiligheidsrelais met communicatie-interfaces bevatten.

Eisen aan de gebruiker van veiligheidsrelais

Dankzij hun heldere opbouw en eenvoudige bediening zijn er voor het gebruik van veiligheidsrelais geen bijzondere scholingsmaatregelen vereist. Doorgaans volstaan eenvoudige elektrotechnische basiskennis en de kennis van actuele normen om deze apparaten succesvol te gebruiken. Het compacte formaat, hun hoge betrouwbaarheid en niet in de laatste plaats het feit dat de veiligheidsrelais aan alle vereiste normen voldoen, hebben bijgedragen aan de verspreiding ervan. Ze vormen inmiddels een integraal onderdeel van elke machine en installatie waarin veiligheidsfuncties een rol spelen.

Functies van veiligheidsrelais

Sinds de ontwikkeling van de eerste veiligheidsrelais - in eerste instantie alleen bedoeld voor de bewaking van de noodstopfunctie - is er een groot aantal apparaten ontwikkeld dat naast eenvoudige bewakingsfuncties ook zeer speciale taken kan uitvoeren, bijvoorbeeld het bewaken van toerentallen of het controleren van spanningsvrijheid op een contactor. Deze apparaten zijn zodanig ontworpen dat ze optimaal en probleemloos samenwerken met de sensoren en actuatoren die op de markt worden aangeboden. Tegenwoordig is voor vrijwel elke toepassing een veiligheidsschakelaar verkrijgbaar. Met hun verscheidenheid aan functies kunnen veiligheidsrelais vrijwel elke veiligheidsfunctie realiseren, bijvoorbeeld het bewaken van de complete veiligheidsketen van de sensor via de verwerkingslogica tot het aansturen van de actuator.

Onderscheid tussen verschillende veiligheidsrelais

Tegenwoordig onderscheiden veiligheidsrelais zich primair in de technologische opbouw: klassiek op basis van met contacten werkende relaistechniek met elektronische verwerking en potentiaalvrije uitgangen met contacten tot aan volledig elektronische relais met halfgeleideruitgangen.

Overeenkomst en voordelen van de verschillende veiligheidsrelais

Er is niets veranderd aan de fundamentele eis dat veiligheidsrelais altijd zodanig moeten zijn opgebouwd dat - bij de juiste schakeling - noch een fout in het apparaat noch een extern door een sensor of actuator veroorzaakte fout ertoe mag leiden dat de veiligheidsfunctie verloren gaat. De technologische verandering heeft geleid tot een versnelde ontwikkeling van elektronische veiligheidsrelais, die aanzienlijk grotere voordelen voor de klant bieden: De elektronische apparatuur is slijtvast, hebben diagnosefuncties en zijn heel makkelijk op alle gangbare bussystemen aan te sluiten voor besturings- en diagnosetoepassingen.

3-relais-combinatie

De typische opbouw van een veiligheidsrelais van de eerste generatie in relaistechniek is gebaseerd op de klassieke 3-relais-combinatie. De redundante opbouw zorgt ervoor dat fouten in de schakeling niet tot het verlies van de veiligheidsfunctie leiden. Twee relais (K1, K2) met mechanisch gedwongen contacten realiseren de veilige schakelcontacten. De beide ingangscircuits CH1 en CH2 sturen telkens één van beide interne relais aan. Via het startrelais K3 wordt de schakeling gestart. Een volgend bewakingscircuit ligt tussen de aansluitpunten Y1 en Y2 (terugkoppelcircuit). Deze aansluiting dient voor de controle en positiebewaking van actuatoren die via de veiligheidscontacten worden aangestuurd of uitgeschakeld. Het apparaat is zodanig opgebouwd dat het fouten in het ingangscircuit zoals het "verkleven" van een contact van de noodstopknop of van een van de veiligheidscontacten van het uitgangsrelais herkent. De veiligheidsvoorziening voorkomt het opnieuw inschakelen van het apparaat en daarmee het activeren van relais K1 en K2.

Pilz Nederland

Pilz Nederland Industriële Automatisering
Havenweg 22
4131 NM Vianen
Nederland

Telefoon: +31 347 320477
E-mail: info@pilz.nl

Technische ondersteuning

Telefoon: +31 347 320477
E-mail: ts@pilz.nl

Was dit artikel nuttig?