Bescherming tegen manipulatie

Als veiligheidsvoorzieningen worden gemanipuleerd, kan dit ernstige ongevallen of machineschade met juridische en moeilijk in te schatten financiële risico's tot gevolg hebben. Kom meer te weten over hoe u de oorzaken kunt herkennen en manipulaties kunt voorkomen.

Het komt niet zelden voor dat veiligheidsvoorzieningen op machines door de gebruikers worden gemanipuleerd. Beweegbare scheidende afschermingen en mechanische vaste afschermingen zijn het vaakst getroffen.

Er zijn allerlei redenen waarom machine-exploitanten en -operators deze manipuleren en daardoor hun medewerkers in gevaar brengen. Bijvoorbeeld sneller werken, gemak, tijds- en prestatiedruk, slechte ergonomie of het vergemakkelijken van bedrijfsmodi. Dit leidt tot ongevallen met allerlei mogelijke gevolgen, van lichte verwondingen tot de dood.

Als automatiseringsexpert en fabrikant van veilige veiligheidsvoorzieningen streven wij ernaar om mens, milieu en activa te beschermen. Dit is echter alleen mogelijk als machines reglementair gebruikt en veiligheidsvoorzieningen niet gemanipuleerd worden.

Als eerste moet de prikkel tot manipulatie worden herkend. Een slechte gebruiksvriendelijkheid van de machines is een prikkel. Als hulpmiddel voor het vaststellen van de manipulatieprikkel kan het door de IFA (instituut voor arbeidsveiligheid van de Duitse wettelijke ongevallenverzekering) opgestelde beoordelingsschema worden geraadpleegd. In dit schema worden potentiële zwakke plekken en mogelijkheden voor het elimineren ervan systematisch weergegeven.

 Beoordelingsschema voor het vaststellen van de manipulatieprikkel

Het wordt in principe aangeraden om het beveiligingsconcept gelijktijdig met de ontwikkeling van de machine op te stellen. Hieronder valt:

• eisen in het bestek vastleggen
• beveiligingsconcept en machinefunctie tegelijk ontwikkelen
• manipulatieprikkel vaststellen
• beveiligingsconcept optimaliseren
• effectiviteit van de vermindering van de manipulatieprikkel controleren 

Leg al in de ontwerpfase van een machineconstructie alle bedrijfsmodi van de machine vast en ontwikkel hiervoor geschikte beveiligingsconcepten. In deze vroege fase kan nog makkelijk rekening worden gehouden met wijzigingsverzoeken.

Bij reeds in omloop gebrachte machines moet u regelmatig situatiebeschrijvingen maken en een oorzaakanalyse uitvoeren. Zowel de verkoopafdeling als het onderhoudspersoneel kan beoordelen of er een manipulatieprikkel aanwezig is of dat er al sprake is van een concrete manipulatie van een veiligheidsvoorziening.

Als er manipulatie is geconstateerd, moeten allereerst de motieven hiervoor worden vastgesteld en moet het veiligheidsconcept worden verbeterd. Vervang veiligheidsvoorzieningen die dezelfde functie vervullen (bijvoorbeeld een hek door een lichtscherm, als dit meer geschikt is). Verder kunnen er aandrijvingsbesturingen met geïntegreerde veiligheidsfuncties worden geïnstalleerd.

Niet alleen de machine-exploitant, maar ook de machinefabrikant moet de manipulatie van veiligheidsvoorzieningen zien te voorkomen. Voor de gehele levenscyclus van een machine is er een wettelijke basis waarin de verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid zijn geregeld.

In Europa is het manipuleren van veiligheidsvoorzieningen expliciet verboden en strafbaar. De fabrikant is aansprakelijk voor de productie-, fabricage- en instructiefouten, de exploitant voor mogelijk lichamelijk letsel.

Wij adviseren u graag over hoe u manipulaties aan veiligheidsvoorzieningen op machines en installaties kunt voorkomen. Ons serviceaanbod varieert van de risicobeoordeling tot de conformiteitsverklaring.

Meer informatie:

serviceaanbod machineveiligheid

De EN ISO 14119 beschrijft de normatieve basisprincipes bij blokkeerinrichtingen gekoppeld aan afschermingen. Deze norm behandelt maatregelen waarmee het omzeilen van veiligheidsvoorzieningen en hun blokkeerinrichtingen, dat nog altijd vaak wordt gedaan en verboden is, moet worden voorkomen. Bij het kiezen van de geschikte blokkeerinrichting met of zonder sluiting moet in principe worden gekeken naar alle levensfasen van de machine (volgens EN ISO 12100). In het automatisch bedrijf, in het instelbedrijf of bij alternatieve bedrijfsmodi: bij alle veiligheidsmaatregelen moet manipulatie worden voorkomen. Informeer uzelf via de geactualiseerde poster over het stoppen van de manipulatie. Hierop hebben wij alle wetenswaardigheden overzichtelijk voor u op een rijtje gezet.

Nu poster Stoppen van de manipulatie downloaden!