Bij machines met contactloos werkende veiligheidsvoorzieningen (bijvoorbeeld laserscanners of lichtschermen) wordt de veiligheid gegarandeerd door de afstand tussen de gevaarlijke beweging en contactloos werkende veiligheidsvoorzieningen. Bij het ingrijpen in/betreden van de gevaarlijke plek mogen er geen uitloopbewegingen meer plaatsvinden!
Naloop is de tijd en/of afstand die een gevaarlijke beweging van een machine nodig heeft om na een uitschakeling tot stilstand te komen:
-
totale nalooptijd = reactietijd van de besturing + stoptijd van het mechanische systeem
De naloopmeting is, simpel gezegd, het meettechnische bewijs dat de noodzakelijke veiligheidsafstand aangehouden wordt.
De uitkomst van een naloopmeting is een veiligheidsafstand, die in millimeters wordt aangegeven. Na de meting moet worden gecontroleerd of de afstand van de contactloos werkende veiligheidsvoorziening, oftewel de afmetingen van het scannerveld, tot de gevaarlijke beweging overeenkomt met het meetresultaat.
Waarom is een naloopmeting nodig?
De Machinerichtlijn eist voor niet-scheidende veiligheidsvoorzieningen op machines zoals lichtschermen, scanners of tweehandenbedieningen dat personen de bewegende delen niet kunnen bereiken zolang deze delen in beweging zijn. Aan deze eis wordt gegarandeerd voldaan door het aanhouden van de veiligheidsafstand tussen de gevaarlijke beweging en de veiligheidsvoorzieningen.
Daarom moet de fabrikant van de machine al de naloop bepalen en op basis daarvan de noodzakelijke veiligheidsafstand vaststellen. Deze resultaten moeten op de machine of bijvoorbeeld in de gebruiksaanwijzing worden vermeld. Voor het vaststellen van de veiligheidsafstand kunnen de in EN ISO 13855 beschreven methoden worden toegepast.
Aangezien het een van de plichten van machine-exploitanten is om veilige machines aan de werknemer ter beschikking te stellen, moeten ze bij de inspectie van de veiligheidsvoorzieningen ook controleren of de veiligheidsafstand wordt aangehouden. De veilige werking van alle veiligheidscomponenten en de integratie ervan in de besturing moet evenals de bescherming tegen manipulatie vóór de eerste inbedrijfstelling en eventueel in vastgelegde regelmatige intervallen worden gecontroleerd. Bij dergelijke inspecties is het gebruikelijk dat ze jaarlijks worden herhaald.
Het verloop van een naloopmeting
Voor het uitvoeren van een naloopmeting zijn een sensor (bijvoorbeeld een sensor voor kabellengte), het naloopmeetinstrument zelf en een actuator (bijvoorbeeld een auto-hand) nodig. De auto-hand wordt daarbij mechanisch aan de veiligheidsvoorziening van de toepassing/machine bevestigd. De auto-hand onderbreekt de veiligheidsvoorziening (bijvoorbeeld het lichtscherm) op het moment dat de toepassing de hoogste snelheid heeft. Door het aanspreken van de veiligheidsvoorziening wordt een stop van de machine in werking gezet. Met behulp van de kabel worden vanaf dit moment rekening houdend met de positie en de snelheid van de gevaarlijke beweging de naloopweg van de gevaarlijke beweging en de daarvoor benodigde tijd bepaald.
Dit proces wordt tien keer herhaald. De slechtste waarde van deze tien herhalingen is de minimale veiligheidsafstand tussen veiligheidsvoorziening en gevaarlijke beweging.
Regelmatige inspectie van veiligheidsvoorzieningen
De inspectiedienst van Pilz GmbH & Co. KG, Ostfildern, voert de wettelijk voorgeschreven inspecties van veiligheidsvoorzieningen uit. Daartoe beschikt Pilz over een onafhankelijke, door DAkkS volgens ISO/IEC 17020 geaccrediteerde inspectiedienst. Door de accreditatie worden in het algemeen belang de vakbekwaamheid, betrouwbaarheid, onafhankelijkheid en integriteit van de inspectiedienst van Pilz beoordeeld en regelmatig gecontroleerd.
Na afloop van de inspectie, die o.a. de naloopmeting bevat, ontvangt u een gedetailleerd inspectierapport. Als de inspectie wordt doorstaan, wordt de machine bovendien voorzien van een sticker van Pilz.